قرار بود 22 نوامبر برای «آنتونی گالگوس» (طراح بازی) فقط روز تولدش باشد. اما امسال شرایط غیرعادی بود. صاحب کارش، کمپانی Gazillion Entertainment (سازنده بازی Marvel Heroes) اوایل آن هفته آنتونی و بقیه کارکنان کمپانی را در مرخصی بدون حقوق قرار داد. او نمیدانست دوباره کی چشمش به چک حقوقیاش خواهد افتاد. سگش که شاستا نام داشت، سرطان گرفته بود و نیاز به شیمی درمانی پرهزینه داشت. گالگوس یک هفته قبل در پیام توییتری خود به طرفدارانش اطلاع داد که در وضعیت مالی مناسبی به سر نمیبرد؛ در حالی که شرایط قرار بود از این بدتر هم بشود.
آن روز بعدازظهر، که اتفاقا روز شکرگزاری هم بود، مدیرعامل کمپانی Gazillion «دیوید ون دورمن» در ایمیلی به کارکنان شرکت اطلاع داد که همهشان از کار بی کار شدهاند. همانطور که گالگوس بعدا در مصاحبهای با Kinda Funny Games گفت، او از قبل شک کرده بود که این اتفاق خواهد افتاد. چیزی که او را متعجب کرد اطلاعی بود که در موارد لیست قید شده بود: Gazillion توانایی پرداخت مرخصیهای با حقوق یا حق سنوات را نداشت. به این ترتیب گالگوس حقوق هفتهها مرخصی نگرفتهاش را که میتوانست برای رفتن به تعطیلات از آنها استفاده کند، از دست میداد و مزایای او هم تا حدود یک هفته دیگر قطع میشد.
همان روز در یک ویدئو زنده در وبسایت Twitch با عنوان «در روز تولدم در حال تلاش برای نجات شاستا از کار بی کار شدم» که گالگوس از آن برای جمع کردن کمکهای مردمی برای درمان سگش استفاده میکرد، یک تماشاگر پرسید که چه اتفاقی در حال رخ دادن است. گالگوس توضیح داد که: «در روز شکرگزاری توسط کمپانیای که میگوید ورشکست شده و نمیتواند مرخصیهای با حقوقمان را پرداخت کند، از کار بیکار شدم.»
گالگوس تنها یکی از دهها کارمند Gazillion است که پس از هفتهها مرخصی بدون حقوق، یک روز قبل از روز شکرگزاری کار خود را از دست دادند. به این ترتیب آنها بیمه سلامت خود را نیز از دست میدادند، هیچوقت پول مرخصیها و تعطیلاتی که از آن استفاده نکرده بودند را نمیدیدند، حق سنوات دریافت نمیکردند، و بازیای که با ساعتها اضافه کاری وقت صرف برنامهنویسی و زنده نگه داشتنش کرده بودند به همین سادگی از صفحه روزگار محو میشد. حال، دو هفته پس از بسته شدن ناگهانی Gazillion، کارکنان به Kotaku اطلاع دادند که در حال آپدیت کردن رزومههای کاریشان، ملاقات با مشترکین پیشین (به منظور گسترش دایره ارتباط خود)، و اقدام برای ثبت وضعیت عدم اشتغال خود هستند. Gazillion و مدیرعامل آن دورمن به درخواستهای صورت گرفته برای بیان نظرشان پاسخ ندادند.
«میدانم بازیهای رایانهای نوعی تجارت هستند، اما فکر میکنم این قضیه میتوانست بهتر اداره شود.»
یکی از کارکنان پیشین که میخواهد ناشناس بماند گفت حالا که چک حقوقی ندارد، دچار مشکلات خواب شده. بدون حق سنوات و بدون دریافت بیش از پنجهزار دلار که از مرخصیهایش جمع کرده، مطمئن نیست بتواند اجاره ماه ژانویه آپارتمانش را جور کند. او در نظر دارد که اجاره نامهاش را منحل کرده و نقل مکان کند. او خودش را «ترسیده» و «پر اضطراب» میداند. و از آن بدتر، به من گفت میترسد همچین چیزی دوباره برایش رخ دهد. در همان ماهی که Gazillion بسته شد، Telltale Games بیستوپنج درصد کارکنانش را تعدیل نیرو کرد. استدیو سازنده Torchlight هم بسته شد. آیا کار کردن در زمینه بازیهای کامپیوتری اینگونه است؟
طبق گفتههای چهار کارمند سابقی که برای این داستان خبری مورد مصاحبه قرار گرفتند، همهشان درخواست ناشناس ماندن کردند تا از آینده کاری خود محافظت کنند، مدتها بود که آینده Gazillion مورد سوال قرار گرفته بود. Gazillion سالها در تلاش بود که قراردادش را با Marvel حفظ کند، اما مشکلات از اوایل امسال بیشتر و بیشتر شدند. Marvel Heroes در کنسول PC بازی محبوبی بود، اما از زمان پخش آن در سال 2013 کم کم از تعداد بازیکنان آن کاسته شد، به همین دلیل انتشار بازی برای کنسولهای Playstation و Xbox اهمیت ویژهای برای Gazillion داشت. Gazillion تنها یک بازی دیگر بیرون داده بود و به طور کلی Marvel Heroes تنها تکیهگاهش بود. این پورت، که از 2016 وارد مرحله ساخت و در ژوئن 2017 وارد بازار شد، قرار بود ناجی استودیو باشد؛ اما اینطور نبود.
کارمندان میگویند در طول یکی از جلسههای تجربی در اوایل پاییز، گفته شد که پخش کنسول Marvel Heroes نسبت به پیشبینیهای مدیران اجرایی عملکرد ضعیفتری داشته است. پس از اینکه استودیو کارکنان بیشتری را در سپتامبر تعدیل نیرو کرد، کارمندان شروع به زیر سوال بردن آینده استدیو کردند.
در ماه اکتبر، کارمندان مطلع شدند که Gazillion قرداد Marvel را از دست داده و ممکن است دیگر قادر به اجرای Marvel Heroes نباشد. اما طبق گفتههای دو نفر از کارمندان، مدیران اجرایی استودیو به کارکنان گفتند که برنامه دارند مذاکراتشان را با این ابر کمپانی کتاب کمیک ادامه دهند. یکی از کارمندان سابق به من گفت: «به ما گفتند که تصمیم به انجام مذاکرات دوباره دارند. من این گفته را دارای ارزش دانستم و فکر کردم کسی در حال تلاش برای پس گرفتن قرارداد است.»
کارمند دیگری گفت: «بهمان گفتند در مورد وضعیت مذاکرات با Marvel مرتبا به ما اطلاعرسانی خواهد شد.» از کارمندان محلی که در مهمانی هالووین Gazillion شرکت کردند، منابعی که با آنها مصاحبه کردم گفتند حس میکنند احساساتشان جریحه دار شده است.
در دهم نوامبر، که دوشنبهای گرم در نواحی خلیجی کالیفرنیا بود، کارمندان Gazillion در اتاقی به منظور جلسهی تجربی فوری جمع شدند. یک ماه بود که طرفداران از تیم سازنده بازی هیچ چیز نشنیده بودند. آپدیتهای برنامهریزی شده از قبل در حالت عدم اجرا قرار گرفتند. کارمندان سابق گفتند چون Gazillion در حال تصمیم گیری برای قدمهای بعدی و در عین حال مذاکره با Marvel بود، اجازه صحبت نداشتند، بنابراین نمیتوانستند به بازیکنان بگویند چه اتفاقی در حال افتادن بود.
«این کشتی همیشه به نحوی لغزنده بوده است.»
کارمندی که بیش از نیم دهه در Gazillion کار کرده بود به Kotaku گفت: «کمپانی همیشه درگیر بوده است.» طبق گفتههای چهار نفر از کارکنان، از سال 2013، Gazillion حداقل دچار سه تعویق کار مختلف شده بود.
در طول این جلسه، مدیران اجرایی Gazillion به کارمندان گفتند که در حالت مرخصی بدون حقوق قرار خواهند گرفت. استودیو پرداختهایی به چند نفر از کامندان خواهد داشت تا Marvel Heroes را زنده نگه دارند. سه نفر از کارکنان سابق Gazillion به من گفتند مدیران به آنها پیشنهاد کردند که رزومههایشان را بهروز کرده و برای ثبت وضعیت عدم اشتغال خود اقدام کنند.
یکی از کارمندان سابق به من گفت: «این کشتی همیشه به نحوی لغزنده بوده است. اما تا قبل از زمانی که به مرخصی رفتیم هرگز خبر مشخصی در مورد اینکه کشتی در حال غرق شدن بود از مدیریت نگرفتیم.»
در این بین سوال «چرا؟» بی پاسخ باقی میماند. آنهایی که برای ساختن بازی Marvel Heroes عرقهای بسیار ریخته و از جان مایه گذاشته بودند، احساس میکردند که طلبکار توضیحی هستند. تمام چیزی که میدانستند این بود که قرارداد تمام شده بود و مشکلات بانکی وجود داشت. سه نفر از کارمندان سابق Gazillion که مورد مصاحبه قرار گرفتند، در حالی که خود را مشغول عناوین AAA همانند Star Wars Battlefront II و بهروز کردن رزومههایشان کردند، گفتند که بسیار عصبانی هستند.
یکی از کارمندان گفت: «مدت ها به ما گفتند همه چیز روبهراه است، چیزی که به ما گفتند کاملا با واقعیت تفاوت داشت.»
کارمند دیگری گفت رفتن به مرخصی «بسیار ناامیدکننده» بود و «به دور از صداقت. احساس میکردم حقیقت از ما کتمان میشود.» فرد دیگری به Kotaku گفت که «احساس ناامیدی میکردم. صحبتها تنها بین مدیران اجرایی رد و بدل میشد.»
چند روز پس از اهدا مرخصی به کارکنان، گزارش شد که Marvel در حال پایان دادن روابطش با Gazillion است و تا 31ام دسامبر، که سرورها خاموش میشوند، بازیکنان قادر به دانلود رایگان کاراکترهایی مانند Spider-Man، Squirrel Girl و Storm هستند. در همین حین، کارمندان منتظر خبر جدیدی بودند تا اینکه در روز شکرگزاری، مدیرعامل کمپانی، دیوید ون دورمن در ایمیلی که به تمام کارکنان فرستاده بود اعلام کرد که مرخصیهای بدون حقوق تبدیل به لغو استخدام دائمی خواهند شد. همچنین سرور Marvel Heroes تا چند روز دیگر خاموش میشد، نه تا یک ماه دیگر.
«خب، اگر هم از کار بیکار شویم، حداقل مجبور به پرداخت مرخصیهایمان هستند. چرا مرخصی بگیرم؟»
در آن ایمیل که به Kotaku هم فوروارد شد، توضیحات ادامه داشت، «بانک تصمیم گرفته است هیچ گونه عملی که باعث ادامه کار Gazillion در سال جدید شود را دنبال نکند و این موجب آن میشود که کمپانی به نیروی کاری خود خاتمه دهد.» Gazillion نمیتوانست به تعهد خود که جبران مرخصی های با حقوق استفاده نشده کارمندان بود عمل کند. آخرین چک حقوقی کارمندان، به تاریخ پرداخت 24ام نوامبر، شامل چنین هزینهای نمیشد. و مزایا مدت کمی بعد از آن قطع میشد.
دو نفر از کارمندان میگویند Gazillion حدود پنج هزار دلار، با اعمال مالیات، از مرخصیهای با حقوق به آنها بدهکار است. کارمند دیگری گفت که آنها هفتهها مرخصی با حقوق طلبکارند، اما از گفتن مقدار دقیق سر باز زد. کارمندی گفت از آنجایی که استودیو بین اواخر سال 2016 و اوایل سال 2017 در فشار زیاد ساعات کاری اضافه قرار داشت، از آنها خواسته شد که مرخصی نگیرند. پس به طور معمول نزدیک به 50 تا 60 ساعت در هفته کار کردن در آن ماهها، تعداد زیادی مرخصی با حقوق جمع کردند. بعضی از کارمندان میگویند به اینکه Gazillion آینده روشنی نداشت پی برده بودند، برای همین بود که مرخصیهای با حقوق استفاده نشده را حفظ کردند تا بتوانند در صورت شکست کمپانی خود را مصون نگه دارند.
یکی از کارمندان سابق به من گفت: «تا سپتامبر، که وضعیت داشت بدتر و بدتر میشد، ذهنیت من و دیگر همکارانم این بود که: حتی اگر از کار بیکار شویم، حداقل باید مبلغ مرخصیهای با حقوقمان را پرداخت کنند، چرا مرخصی بگیرم؟ میتوانم در صورت لغو استخدام از پرداختیهای آن استفاده کنم. اما مثل اینکه قضیه این نبود.»
یک کارمند سابق که میگوید هفتههاست در حال پر کردن فرمهای استخدام است، گفت: «از نظرم این خیلی مسخره است، [Gazillion] در طول ده سال میلیونها دلار [به Marvel] پرداخت کرده است. کارمندان - که در این سناریو بیگناه هستند - حتی نمیتوانند پرداختی مرخصیهای با حقوقشان را دریافت کنند. حتی هزینهای پرداخت نمیکنند که دو کارمند بازی را یک ماه قابل اجرا نگه دارند تا بازیکنانمان خوشحال باشند.»
«خیلی عصبانی هستم که بازی از بین رفت، که مشتریانمان قادر به بازی کردن نیستند و از قبل هم هیچ اطلاعی در این مورد دریافت نکردند.»
کارمند دیگری گفت: «احساس غمگین بودن میکنم، انگار کل کاری که انجام دادیم، کل ساعات اضافهی کاری که وقت صرف کردیم دور انداخته میشدند. همه چیز بسیار افسردهکننده بود. من عاشق چیزی که ساختیم هستم، عاشق تیممان هستم و میدانستم که میتوانستیم مشتریانمان را خوشحال کنیم. نرسیدن به چنین چیزی بسیار ناراحت کننده است. حال که همه چیز تمام شده، خیلی عصبانی هستم که بازی از بین رفت، که مشتریانمان قادر به بازی کردن نیستند و از قبل هم هیچ اطلاعی در این مورد دریافت نکردند.»
بازی سازی صنعت بیثباتی است. استودیوها به طور معمول با تاثیرگیری کمی از بازی سازان، منحل، اصلاح و بازسازی میشوند. اما باز هم Gazillion ضربه بدی از چنین خبرهایی خورد. کارمندانی که مصاحبه کردند، گفتند کارکنان مانند یک خانواده نزدیک بودند. برخی از کارمندان Gazillion را به دلیل خبر ندادن از وضعیت کمپانی به کارکنان مقصر میدانند. بعضیها Marvel را برای قطع روابط مقصر میدانند. در همین حین بعضیها هم خودشان را برای ماندن در آن شرایط سرزنش میکنند.
کارمند دیگری گفت: «کلا دیگر به کسی اعتماد ندارم، فقط میخواستیم یک بازی ویدیویی خوب بسازیم. میدانم بازیهای ویدیویی نوعی تجارت هستند، اما فکر میکنم این قضیه میتوانست بهتر اداره شود.»
نظرات