نقد و بررسی فصل دوم سریال Thirteen Reasons Why مطلب ویژه

هانا، تنها قربانی مدرسه لیبرتی نبود | نقد و بررسی فصل دوم سریال 13 Reasons Why

فصل دوم سریال 13 Reasons Why حقیقتا از سطح انتظاراتم فراتر ظاهر شد و کم و زیاد همان چیزی بود که سریال به عنوان فصل دومش به آن نیاز داشت؛ سیزده اپیزود جدیدی که ماجرای هانا را کامل‌تر از قبل می‌کند و روایتگر ناگفته‌های فصل اول است. شهادت دادن دانش آموزان دبیرستان لیبرتی، مکمل اعتراف‌های هانا بیکر در نوارهای فصل قبلی است و گاهی رخدادهایی را مشاهده می‌کنیم که هانا هیچ صحبتی از آن‌ها در نوارهایش به میان نیاورده بود. گاهی نسبت به هانا بدبینیم و از اینکه فاصله یک ساله بین دو فصل غصه‌اش را می‌خوردیم، پشیمان می‌شویم؛ اما باز هم روابط بسیار پیچیده‌ای بین نوجوانان این مدرسه شکل می‌گیرد که باعث می‌شود به قربانیانی امثال هانا حق بدهیم. در طول فصل دوم بیش از هرچیزی متوجه این موضوع مهم می‌شویم که هانا تنها قربانی مدرسه لیبرتی نیست و مهم‌تر از آن اینکه قربانیان حوادثی از این قبیل، تنها به مدرسه لیبرتی محدود نمی‌شوند. در ادامه مطلب با ما در بازی‌مگ همراه باشید تا به بررسی دقیق فصل دوم سریال 13 Reasons Why بپردازیم.

کلی: بی‌نهایت... خیلی جالبه که واسه توصیف همچین چیزی یک کلمه داریم، ولی اصلا ازش سر در نمیاریم. هانا: شاید عشق همون چیزیه که می‌تونی باهاش از بی‌نهایت سر در بیاری.

متن زیر، برخی اتفاقات مهم فصل اول سریال را لو می‌دهد.

مجددا همراه با کلی جنسن وارد دنیای بی‌رحم و فاسد دبیرستان لیبرتی می‌شویم. با دانش آموزان مظلومی که مدام تحت ظلم واقع می‌شوند را می‌بینیم. کسانی که در راهروهای دبیرستان کتک می‌خورند، عکس‌های شخصی‌شان در فضاهای مجازی به طور گسترده پخش می‌شود، نقاط منفی شخصیتی‌شان مسخره می‌شود و در بیانی واضح‌تر، مدام تحقیر می‌شوند و در مکان‌های عمومی تحت تمسخر قرار می‌گیرند و متاسفانه تنها راهشان در جهت مقابله با اینگونه اتفاقات، انباشته کردن دردهایشان در درون خودشان است و به هیچ وجه نمی‌توانند به قصد کمک گرفتن از کسی، به تعریف بعضی از حوادث بپردازند. فصل دوم سریال 13 Reasons Why وظیفه دارد تا راه‌های مقابله با این حوادث را به نمایش بگذارد. هرچند هنوز هم تا حد زیادی در حق هانا و قربانیان شبیه به او نامردی می‌شود و مقصران اصلی نظیر برایس واکر، هیچوقت به سزای عملشان نمی‌رسند. بعد از تراژدی غم‌انگیزی که فصل اول این سریال به نمایش گذاشت و حسابی نوجوانان امروزی را تحت تاثیر خود قرار داد، انتظار می‌رفت در فصل دوم شاهد شکل گرفتن انگیزه‌ها و امیدهای بیشتری در جهت مقابله با ناراحتی و افسردگی باشیم؛ اما هرچه در فصل دوم جلوتر می‌رویم، همه‌چیز رنگ و بوی بی‌رحم‌تری به خود می‌گیرد و از به کرسی نشستن حرف طرفداران هانا بیکر ناامید می‌شویم. مخصوصا وقتی که با چهره خندان و زندگی مفرح افراد شرور و آبرومندی مثل برایس واکر روبه‌رو می‌شویم و در مقابلش افرادی مثل کلی جنسن یا الکس و تایلر و ... را داریم که هنوز هم که هنوز است تحت ظلم قلدرهای مدرسه قرار می‌گیرند و هیچ کاری هم از دست کسی بر نمی‌آید.

کلی حسابی با فکر کردن به گذشته و یاداوری هانا خودش را اذیت می‌کرد. حالا هم که هانا کاملا جلویش ظاهر می‌شود و با او صحبت می‌کند!

پس پایان غافلگیرکننده فصل اول سریال 13 Reasons Why و شنیدن خبر خودکشی الکس، فکر می‌کردم که فصل دوم سریال قرار است روندی تکراری و شبیه به فصل اول را در پیش بگیرد و این بار با تمرکز روی روابط الکس و اطرافیانش در گذشته، به بررسی دلایل خودکشی الکس بپردازیم. اما با شروع فصل دوم پیش از هرچیزی سریال سر اصل مطلب می‌رود و به بیننده اعلام می‌کند که الکس زنده است، اما از یک حادثه بسیار دلهره‌آور و وحشتناک جان سالم به در برده و متاسفانه مقداری از حافظه‌اش را هم از دست داده. باز هم برگی دیگر از پرونده قربانیان رفتارهای ناهنجار و ناشایست برخی از نوجوانان رو می‌شود و این مهم تا پایان فصل دوم ادامه می‌یابد. تا اینکه اکثر دوستان و طرفداران هانا را در صف قربانیانی می‌بینیم که با تمام وجود به اینکه هیچ تقصیری در اتفاقات بدی که برایشان رخ داده ندارند، ایمان دارند اما هیچ مدرک قانع‌کننده‌ای برای اثباتش ندارند که آن وکیل سمج و زبان‌نفهم دبیرستان لیبرتی در دادگاه را قانع کند. در طول فصل دوم سریال 13 Reasons Why نمونه‌های زیادی نظیر هانا و جسیکا و ... را مشاهده می‌کنیم که مجددا در ثابت کردن ادعاهایشان ناموفق‌اند و باز هم مثل همیشه آن‌ها می‌مانند و یک دنیا اندوه و حسرت که باعث و بانی‌اش یک سری دانش آموزش ورزشکار و پولدار و اعصاب‌خردکن‌ است. با اینکه انتظار داشتم فصل دوم سریال 13 Reasons Why فرصتی برای ابراز پشیمانی برایس واکرها و امثالشان باشد، اما هیچوقت این اتفاق نیفتاد و ظاهرا سازندگان سریال رسیدن مقصران حادثه هانا به سزای عملشان را به فصل سوم این سریال موکول کرده‌اند. به طوری که وقتی فصل دوم با آن پایان عجیب و ضرب‌العجلی‌اش به پایان می‌رسد، تنها جمله‌ای که می‌خواهم به گوش سازندگان سریال برسد این است که: خواهش می‌کنم ادامه ماجرا رو نشون بدید، قول میدم فصل سوم رو هم ببینم!

وقتی گردن‌کلفت‌های مدرسه با وقاحت تمام به دروغگویی‌هایشان ادامه می‌دهند، چنین فجایعی به بار می‌آیند.

یکی از اقدامات جالبی که تیم سازندگان 13 Reasons Why در فصل دوم انجام داده‌اند، به راه انداختن کمپینی است که در آن افراد آسیب‌دیده‌ای مثل هانا که به هر طریقی از رفتارهای اطرافیانشان با خود راضی نیستند، می‌توانند با رجوع به وبسایت این سریال، مشکل خود را با تیم 13 Reasons Why در میان بگذارند و مطمئن باشند که کسی صدای آن‌ها را می‌شنود. حقیقتا این مورد یکی از خوشحال‌کننده‌ترین اقداماتی بود که این سریال در فصل دومش به انجام رسانده است. هرچه باشد ماجرای هانا و دو فصل عذاب کشیدن دوستانش و جنگ تمام عیارشان با باعث و بانیان این حوادث، تنها مختص سریال 13 Reasons Why نیست و مدام در پیرامون خود انواع نمونه‌های شبیه به آن را مشاهده می‌کنیم. این روزها دنیای نوجوانان دبیرستانی پر شده از قربانیان آسیب‌دیده‌ای که از ترس تحقیر شدن نمی‌توانند مشکلات خود را در حضور دیگران مطرح کنند و البته قلدرهای آسیب‌رسانی که نه تنها هیچوقت از کرده خود پشیمان نمی‌شوند، بلکه روز به روز به تعداد قربانیان خود اضافه می‌کنند و هیچوقت از آسیب رساندن به دیگران خسته نمی‌شوند. آسیب‌های عمیق روحی که صرف نظر از آسیب‌های جسمی و جنسی، تا سال‌های سال در خاطر افراد می‌مانند و با ریشه دواندن در خاطراتشان، آینده‌شان را هم تیره و نابود می‌کنند. اینگونه می‌شود که تعداد هانا بیکرها در اطرافمان زیاد می‌شود و مدام خبر خودکشی نوجوانان به گوشمان می‌رسد. یا بدتر از آن، شاهد انتقام‌گیرنده‌هایی هستیم که همانند تایلر از خود بی‌خود می‌شوند و با نشانه رفتن اسلحه روی سر کسانی که ازشان متنفر است، می‌خواهد خود را آرام کند. اما باز هم یک کلی جنسن در اینطور مواقع پیدا می‌شود که یادآوری کند: این کار نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه با به بار آوردن یک سری مشکل جدید باعث می‌شود بزرگترهایمان یک هفته عذاداری کنند و سپس به فراموشی سپرده می‌شویم. رفته رفته حوادثی نظیر هانا عادی می‌شوند و مردم به آن‌ها عادت می‌کنند. آن وقت چه کسی می‌خواهد برای اثبات ادعاهایش و مقابله با مقصران برخی از فجایع دست به کار شود وقتی که هیچکس نسبت به این مشکلات اهمیتی قائل نیست؟

اینهمه صبر کردیم و باز هم سکانس ابراز پشیمانی کردن برایس واکر را ندیدیم...

به طور کلی فصل دوم سریال 13 Reasons Why با اینکه حرف‌های بسیار زیادی را به میان آورد و با روایت خاص و منحصربه‌فرد خودش باری دیگر به مدت 13 ساعت مخاطبانش را پیوسته پای نمایشگرهایشان نشانده، همانند یک فصل نیمه کاره به نظر می‌رسد که اصل مطلبش را ناتمام رها می‌کند تا مطمئن شود این مخاطبان (که از قضا تعدادشان هم کم نیست) در آینده تماشاگر فصل سوم هم خواهند بود. متاسفانه این سیاستی است که نتفلیکس در پخش این سریال در پیش گرفته و ما طرفداران هانا بیکر هم راهی جز کنار آمدن با مواردی از این قبیل نداریم. در هر صورت فصل دوم سریال 13 Reasons Why هرچقدر هم کم و کسری داشته باشد، باز هم بعضی وقت‌ها برای مخاطبانش غافلگیرکننده عمل می‌کند و سرشار است از لحظاتی که در آن‌ها شوکه می‌شویم، عصبانی می‌شویم و یا حتی ناراحت می‌شویم و بغض می‌کنیم! از طرفی هم این بار شاهد حضور پررنگ‌تری از هانا بیکر بودیم که با شخصیت کاریزماتیک و محبوبش مدام توجهات را به سمت خودش بر می‌گرداند. فصل دوم سریال 13 Reasons Why خیلی خوب است؛ اما برای عالی بودنش نیاز به این داشت که تمام ماجراهایی که استارتش را در این فصل زده، در این فصل هم به پایان برساند و نتیجه مورد نظرش را به نمایش بگذارد. نه اینکه مجددا مدت زیادی را تا انتشار فصل بعدی صبر کنیم و مدام هزار و یک جور سناریوی مختلف را در ذهن خود مرور کنیم. تازه آن هم اگر فصل سومی هم باشد!