Final Fantasy 12 The Zodiac Age
شاهکاری مستقل از زمان - سید طه رسولی
قبلا راجع به مجموعه فاینال فانتزی و تاثیری که این مجموعه بر دنیای بازی های رایانه ای گذاشته است صحبت شده. در هر نسل انتشار فاینال فانتزی اهمیت زیادی دارد و همه منتظر هستند ببینند اسکوئر چه در چنته دارد. با این که سیاست های اشتباه مارکتینگ اسکوئرانیکس در نسل هفتم باعث شد سه گانه ی فاینال فانتزی 13 به آن چیزی که استحقاق اش را داشت نرسد اما در نسل هشتم همه چیز جبران شد. اسکوئر با تغییر استراتژی های بازاریابی در سال 2016 مجموعه ی فاینال فانتزی را کاملا زنده کرد و با سلسله بازی ها و ریمیک های مختلفی که انجام داد نگذاشت به هیچوجه این نام از تک و تا بیافتد.
در تغییر استراتژی های مارکتینگ برند فاینال فانتزی همین بس که می توانید بروید در اپ استور و گوگل پلی نام فاینال فانتزی را جست و جو کنید و بیش از 20 عنوان بازی در ژانرهای مختلف بیابید که همگی بسیار خوش ساخت و پر طرفدار هستند.
یکی از کارهای بسیار نیکویی که اسکوئر برای طرفداران قدیمی فاینال فانتزی و تازه واردها انجام داد ریمستر کردن یکی از مهجورترین شماره های مجموعه ی فاینال فانتزی یعنی فاینال فانتزی 12 بود. این بازی بسیار خوب در اواخر عمر کنسول پلی استیشن 2 منتشر شد و نقطه ی عطفی در تاریخ بازی های نقش آفرینی ژاپنی بود.
شاید نسخه ی ریمستر شده فاینال فانتزی 10 مورد توجه طرفداران قدیمی قرار گرفته باشد، اما بدون شک نسخه ی ریمستر فاینال فانتزی 12 با این دید منتشر شد که کسانی که آن را قبلا تجربه نکرده بودند یا حتا با فاینال فانتزی 15 تازه با این مجموعه آشنا شده اند را هم به خودش جذب کند.
باید بگوییم فاینال فانتزی 12 به خوبی موفق شده نظر هر دو گروه را به خودش جلب کند.
شهرهای بازی بسیار شلوغ هستند و معمولا صحبت کردن با تک تک آدم ها شما را به کوئست های فرعی می رساند.
لذت طراحی هوش مصنوعی!
این نسخه از فاینال فانتزی 12 که The Zodiac Age نام‌گذاری شده، تغییرات زیادی نسبت به نسخه ی اصلی خودش روی پلی استیشن 2 دارد که این مطلب جایی برای پرداختن به جزییات این تغییرات ندارد. بلکه بیشتر سعی می کنیم روی خود بازی به عنوان یک اثر مستقل صحبت کنیم.
فاینال فانتزی 12 از این جهت در تاریخ این مجموعه اهمیت دارد که به خوبی توانست گذاری بین سبک نوبتی کلاسیک (که تا فاینال فانتزی 10 خیلی سفت و سخت رعایت می شد) و مبارزات همزمان مدرن را ارائه کند. در واقع برای اولین بار در تاریخ بازی های نقش آفرینی ژاپنی تا حدودی چالش های مدیریت خرد از روی بازیکن برداشته شده و از او خواسته می شود تا مدیریت کلان تری در مبارزات انجام بدهد. همین اول کاری به سراغ مهمترین ویژگی فاینال فانتزی 12 می روم.
در سبک نوبتی کلاسیک شما به عنوان بازیکن باید تک تک دستورها را به اعضای گروه تان بدهید و همواره نگران وضعیت سلامتی شان باشید. فاینال فانتزی 12 با ادغام کردن سیستم Gambit با مبارزات نوبتی کلاسیک، شما را در موقعیتی قرار می دهد که به جای نگران بودن برای سلامت تک تک کاراکترها نگران چیزهای دیگری باشید و خودتان را خیلی درگیر جزییات کارهایی که کاراکترها انجام می دهند نکنید. این سیستم بعدا در فاینال فانتزی 13 به اوج بلوغ خودش رسید و مبارزه های بسیار به یادماندنی ای (به خصوص در شماره ی آخر یعنی Lightning Return) خلق کرد.
در فاینال فانتزی 12 شما در هر لحظه کنترل یکی از 6 کاراکتر اصلی بازی را بر عهده دارید و بقیه ی کاراکترها بر اساس لیست فرامینی که شما برای شان تعریف کرده اید بازی می کنند. مثلا به آن ها می گویید:
- همواره اول چک کن ببین اگر کسی سلامتش کمتر از 70 درصد بود به او potion بده یا از جادوی cure استفاده کن.
- اگر نه چک کن ببین اگر کسی مرده بود با phoenix down زنده اش کن.
- بعد چک کن ببین اگر کسی سمی شده بود با پادزهر درمان اش کن.
- بعد ببین لیدر گروه به کدام دشمن حمله می کند و تو هم به همان دشمن حمله کن.
- اگر نه به نزدیک ترین دشمنی که می بینی حمله کن.
این تنها یک مثال بسیار کوچک و محدود برای درک بهتر سیستم Gambit بود. در بازی تعداد این فرمان ها و شرط ها بسیار زیاد است که حالت های نامحدودی را برای تان خلق می کنند. خیلی وقت ها باید بر اساس موقعیت و نوع دشمن ها چینش این Gambitها را عوض کنید. مثلا اگر به غولی می رسید که مرتب دور خودش دشمن های خورده ریز احضار می کند باید به یکی از اعضای گروه بگویید همواره به دشمنی حمله کن که HP اش از همه بیشتر است و به بقیه بگویید به دشمنی حمله کنند که HPاش از همه کمتر است. به این ترتیب یکی از کاراکترهای تان همواره به غول اصلی ضربه می زند در حالی که بقیه ی اعضای گروه دشمن های ریزتر را می کشند.
چیدن Gambitها و رفتن به سراغ مبارزه با دشمن های مختلف. خوبی سیستم مبارزات بازی این است که وسط مبارزه می توانید کاراکترتان را تغییر بدهید.
سیستم Gambit کمی در ابتدا پیچیده به نظر می رسد و واقعا هم هست. یک اشتباه در ترتیب دستورات ممکن است کاری کند که در کسری از ثانیه همه ی potionهایتان اشتباهی مصرف بشوند، یا کاراکترهای تان سرگردان دور دشمن ها بچرخند و به کسی حمله نکنند. اما همینطور که جلو می روید بازی به خوبی شما را با جزییات و پتانسیل این سیستم آشنا می کند. وقتی حرفه ای بشوید دیگر نیازی نیست در بازی کار خاصی به جز راه رفتن انجام بدهید! برای تک تک اعضای گروه ترکیب درست Gambitهای شان را تعریف کرده اید و خودشان همه ی کارها را می کنند. یک نفر همیشه حواسش به سلامت بقیه هست. یک نفر نقطه ضعف دشمن ها را پیدا می کند و یک نفر هم خودش جادویی را انتخاب می کند که نقطه ضعف دشمن است. شما فقط کافی است دسته را حرکت بدهید تا کاراکترها راه بروند! البته در مبارزه های سخت حواستان به خیلی چیزها باید باشد.
هیچ چیزی لذت بخش تر از این نیست که آنقدر Gambitهای کاراکترهای تان را درست چیده باشید که خودشان بروند و دمار از روزگار سرسخت ترین دشمن ها دربیاورند. در نهایت احساس می کنید یک برنامه نویس هوش مصنوعی هستید و کارتان را هم به خوبی انجام داده اید!
مجوز گرفتن یا نگرفتن
دومین خصوصیت منحصر به فرد فاینال فانتزی 12 سیستم کلاس بندی کاراکترهای اش است. شما در بازی 6 کاراکتر دارید و 12 کلاس مختلف که هر کدام نوع سلاح ها و جادوهایی که استفاده می کنند متفاوت است. اما به طور بسیار سخت گیرانه ای بازی هیچ کمکی به شما نمی کند تا کلاس درست را برای کاراکترهای تان انتخاب کنید. همه چیز به خودتان واگذار شده. از این لحاظ بازی بسیار سخت گیر است و اگر کلاس اشتباهی را انتخاب کنید امکان تغییر آن را ندارید. از میانه ی بازی به بعد امکان انتخاب کلاس دوم برای هر کاراکتر فراهم می شود که شاید بشود مقداری از آن اشتباه را تعدیل کرد.
اما نکته ی جالب در طراحی بازی فاینال فانتزی 12 این است که تقریبا هر ترکیبی از این 12 کلاس را برای کاراکترهای تان برگزینید درست هستند. شاید ترکیب های بهتری وجود داشتند باشند اما یقینا ترکیب اشتباه در بازی نیست! این یعنی آزادانه هر تصمیم خواستید بگیرید و نگران اشتباه کردن نباشید. همه ی ترکیب ها با هم کار می کنند و می توانید هر استایلی که خواستید بازی کنید. البته منطق حکم می کند در یک بازی نقش آفرینی آدم حتما یک تانک با خودش داشته باشد، یک درمانگر، یک جادوگر و یک کاراکتری که استاد ایجاد status effectهای مختلف روی دشمن هاست. با این پیش زمینه ی فکری احتمالا می توانید کلاس های درست انتخاب کنید اما این که مثلا جادوگرتان پنلو باشد یا وان به خودتان واگذار شده است.
هر کلاس یک صفحه ی شطرنجی بزرگ از توانایی ها و به قول خود بازی لایسنس ها دارد. هر خانه از این صفحه ی شطرنجی حاوی یک لایسنس است که با امتیاز LP خریداری می شود. برای استفاده از هر چیزی در فاینال فانتزی 12 علاوه بر اینکه باید خودش را داشته باشید باید لایسنس یا مجوز استفاده از آن را هم داشته باشید. مثلا ممکن است یک حلقه ی مفید در یکی از صندوقچه های مخفی بازی بیابید اما کاراکترهای تان هنوز مجوز استفاده از آن حلقه را نگرفته باشند. اگر اهل فارم کردن باشید احتمالا به این مشکل نمی خورید و تا نیمه ی بازی می تونید همه ی لایسنس های همه کلاس ها را بخرید. ترتیب خریدن لایسنس ها کاملا به خودتان مربوط است و در هر بخش از بازی با توجه به نیازهای تان می توانید لایسنس ها را بخرید. با این حال این که نحوه ی پیشرفت کاراکترتان در هر کلاس هم به خودتان واگذار شده ریسک بزرگ دیگری بوده که سازنده های بازی متحمل شده اند اما نتیجه اش واقعا درخشان است.
نمایی از صفحه ی خرید لایسنس ها یا مجوزهای هر کلاس.
حماسه ی بزرگ، قصه ی کوچک
حالا که به دو ویژگی بنیادین فاینال فانتزی 12 پرداختیم می رسیم به ساختار کلی بازی. فاینال فانتزی 12 داستان بسیار مختصر و مفیدی را در دنیایی بسیار بزرگ و پهناور تعریف می کند. از این لحاظ اصلا تعادل خوبی در بازی وجود ندارد. یعنی شما بخش بسیار زیادی از زمان بازی تان را در مراحل پهناور بازی سپری می کنید و ماموریت های جانبی متعدد انجام می دهید اما ماموریت های اصلی که داستان را پیش می برند بسیار انگشت شمارند.
در واقع بهتر است این طوری بگویم که دنیای بازی فاینال فانتزی 12 و تاریخچه ی سرزمین ها و جنگ بین نژادها بسیار مفصل است اما قصه ای که قرار است بازی را پیش ببرد در میانه ی این همه پیش داستان گم می شود. کاراکترها خیلی کم با هم صحبت می کنند و دیالوگ ها بیشتر جنبه ی پیش بردن قصه را دارند تا شخصیت پردازی. مثلا تا پایان داستان خیلی رابطه ی بین وان و پنلو (که به نظر می رسید کمی جدی باشد) معلوم نمی شود. قصه ی بالتیر و فران با آن پتانسیل بالایی که دارد بسیار راحت روایت می شود. شاهزاده اشلیا با آن خصوصیات درونگرایانه ای در پایان داستان می توانست نقش پررنگ تری ایفا کند که نمی کند. در واقع راویان قصه در فاینال فانتزی 12 با این که در خلق پتانسیل بالا برای قصه و شخصیت های به یادماندنی خوب عمل کرده اند، در نهایت نمی توانند قصه ی خوبی تعریف کنند و از همه چیز سرسری می گذرند.
با این حال گشت زدن در دنیای فاینال فانتزی 12 واقعا لذت بخش است. هر گوشه از این دنیا سرزمین و مردمان متفاوتی و جالبی دارد. قصه ی اصلی شما را به همه ی گوشه های دنیا می کشاند اما اگر بخواهید همه جا را کامل ببینید باید خیلی بیشتر از چیزی که خط اصلی بازی طلب می کند وقت بگذارید. ماموریت های جانبی تعدادشان زیاد است اما در حد ماموریت های جانبی سری سولز مخفی و پیچیده هستند. به راحتی می توانید بازی را تمام کنید و اصلا هیچ کدام از ماموریت های جانبی را حتا نبینید!
در طول بازی با سرزمین های تخیلی زیبا و نژادهای جالبی برخورد خواهید کرد.
در جست و جوی شکار
درنهایت جالب ترین بخش بازی بدون شک شکارهایی هستند که به شما سفارش داده می شوند. همینطور که در بازی پیش می روید این شکارها سخت تر و خاص تر می شوند. به طور خاص شکارهایی که از خود رییس انجمن شکارچیان در شهر رابانستره می گیرید فوق العاده سخت و چالش برانگیز هستند. تا قبل از این که همه ی کاراکترهای تان به لول های بالای 65 نرسیده باشند بهتر است به سراغ شکارهای ویژه نروید. هم شکارها هم Esperها (که نقش همان Summonهای کلاسیک را دارند) اهداف اصلی شما از بازی کردن فاینال فانتزی 12 هستند.
در واقع بهتر است اینطور بگویم، در فاینال فانتزی 12 قصه فقط به این دلیل وجود دارد که شما را با همه جای نقشه آشنا کند و تا وقتی که آنقدر لول آپ می شوید که بتوانید تک تک شکارها و Esperها را بکشید حوصله ی تان سر نرود! اگر نه همه ی هدف از بازی کردن فاینال فانتزی بدون شک کشتن تک تک این دشمن های پرقدرت است و حسی که پس از کشتن هر کدام دارید فوق العاده به یادماندنی است. بعضی از Esperهای بازی حتا پیدا کردنشان هم کار دشواری است چه برسد به شکست دادنشان.
دنیای فاینال فانتزی 12 بسیار بزرگ و متنوع است. مطمئنا از تک تک گوشه و کنارهای این سرزمین خاطره خواهید داشت.
لذت دور تند بازی کردن
اگر اهل نقش آفرینی های ژاپنی هستید و فاینال فانتزی 12 را از دست داده اید الان فرصت خوبی است تا یکی از بازی های کلاسیک و تاثیر گذار این ژانر را با حال و هوای مدرن تجربه کنید. اگر فاینال فانتزی 15 را به عنوان اولین فاینال فانتزی تجربه کرده اید از بازی کردن 12 لذت خواهید برد (البته اگر بتوانید با گرافیک دو نسل پیشی آن کنار بیایید).
در این بازی یک ویژگی بسیار جالب دیگر هم وجود دارد که امیدوارم همه ی بازی های نقش آفرینی آینده از آن استفاده کنند، آن هم قابلیت دور تند بازی کردن است! با زدن دکمه L1 بازی وارد حالت Fast Forward می شود و همه ی کارهای عادی مانند راه رفتن و مبارزه کردن با سرعت بیشتر انجام میشوند. این قابلیت کمک می کند تا راه رفتن ها و مبارزه ها که ممکن است یکنواخت و خسته کننده بشوند سریع تر باشند. مشابه این کار را در بازی های سری پرسونا هم دیده بودیم و ای کاش همه ی بازی های دیگر هم چنین کاری بکنند.
فاینال فانتزی 12 بازی خوبی بود و نسخه ی The Zodiac Age همه چیزش را بهتر و مدرن کرده است. توصیه می کنم این بازی را در لیست بازی های که می خواهید تا آخر عمرتان بازی کنید بگذارید. خوشبختانه این اثر کلاسیک مستقل از دوره و زمان است و هر وقت بازی اش کنید لذت بخش خواهد بود.
نظرات