این موضوع به سیاست های کلان سونی در عرصه ی سرگرمیهای خانگی بر میگردد ، سیاست هائی که چند سالیست تغییرات گسترده ای را در فعالیت های سخت افزاری و نرم افزاریِ سونی ایجاد کرده است .  آیا سونی میخواهد وارد رقابت با PC در دنیای بازی های رایانه ای شود ؟ آیا قصد دارد بر نقد های نوشته شده بر PS4 پایان دهد ؟ و یا اینکه قصد دارد بسمت Cloud Gaming رفته و این بخش را در بستری مناسبتر گسترش دهد؟؟ و یا ... ؟؟؟!! همه و همه سوالاتی هستند که تنها با گذشت زمان و با مشخص شدن سیاست های سونی قابل درک هستند. اما به هر حال  کنسولی از نسل PS4 در راه است.

بله به تایید منابع رسمی اعلام میکنیم که PS 4.5 حقیقت دارد !!!

کنسولی که نسخه های مقدماتی آن نیز در آزمایشگاه های سونی ساخته شده و از آن با نام PlayStation 4K یاد میشود . عنوانی که در ادامه ی این مطلب نیز از آن استفاده خواهیم کرد . اما قبل از اینکه ادامه دهیم باید به موضوعی اشاره کنیم:
 اگر واقع بینانه فکر کنیم می فهمیم که سونی نمیتواند بازی های PS4 را که به صورت 1080P اجرا میشوند بر روی سخت افزاری از جنس کنسول های خانگی که قرار است تولید انبوه شود اجرا کند . سونی نمیتواند با توجه به محدودیت های موجود اعم از اندازه و معماری داخلی و محدودیت منابع، کنسولی تولید کند که بتواند با کامپیوتر های High End حال حاضر بر سر اجرای بازی ها با کیفیت 4K رقابت کند. پس اگر این محدودیت ها وجود دارند، اینکه چرا سونی به سمت ساخت PlayStation 4K رفته است موضوعیست که امیدواریم در پایان این مطلب بتوانید به پاسخ آن برسید . سونی قصد دارد با کنسول میان نسل خود به کاربران امکان اجرای بازی های فعلی و همینطور عناوین آینده را با کیفیت 4K ارائه دهد . علاوه بر این سونی میخواهد طیف رنگی گسترده تر را برای ساخت عناوینی واقع گرایانه تر بر روی PlayStation 4K در اختیار شرکت های ساخت بازی قرار دهد . اما سوال مهم اینست که آیا سونی به این مجموعه ی عظیم از مصرف کنندگان کنسول نسل هشتم خود توجهی نخواهد داشت یا این افراد را به عنوان مشتریان درجه ی دوم خود در نظر می گیرد که باید با کیفیتی پائین تر نسبت به دارندگان PlayStation 4K بازی های مورد علاقه شان را اجرا کنند ! یعنی ممکن است روند اجرای فعلی بازی ها بر روی کامپیوتر های شخصی که بر اساس سخت افزار، کاربران میتوانند با رزولوشن های مختلف یک بازی را اجرا نمایند بر روی PS4 نیز اجرائی شود ؟
در رابطه با سخت افزار احتمالی PlayStation 4k یقیناً میدانیم که سونی از معماری مشابهی که در کنسول نسل هشتم خود استفاده نموده است بهره خواهد برد . تکنولوژی که توسط AMD در راستای ساخت پردازنده ای ترکیبی از CPU و GPU با استفاده از آخرین پیشرفت های علم سخت افزار رقم خواهد خورد . پیشرفت هائی که به لطف انتشار مسیر حرکت AMD در ساخت چیپست های ( Chipset ) خود و اینکه سونی تا چه حد امکان ارتقای PS4 را بواسطه ی Overclock نمودن APU فعلی و یا طراحی مجدد این واحد پردازش خواهد داشت ، اطلاعات کاملی را در اختیار ما قرار داده است.
همانطور که میدانید PS4 و Xbox One از پردازنده های 28 نانو متری که در سال 2011 معرفی شدند بهره میبرند. حالا با پیشرفت تکنولوژی و معرفی ترانزیستور های 3 بعدی FinFET و آغاز دوران پردازنده های 14 و 16 نانومتری ، کنسول های بازی می توانند با Chip مرکزی به اندازه ی سابق از قدرتی 2 برابر قبل برخوردار باشند که این خود میتواند دلیل اصلی عرضه ی PlayStation 4k باشد. نکته ای که اینجا کمتر به آن توجه میشود مقایسه ی پیشرفت سخت افزار کامپیوتر نسبت به کنسول های بازیست . تغییر نسل پردازنده های گرافیکی مورد استفاده بر روی کامپیوتر های شخصی از 28 نانومتری به 16 نانو متری در مدت 5 سال اتفاق افتاده است. اما در رابطه با کنسول های بازی این تغییر نزدیک به 4 سال طول کشیده است . سوال اینست که این تغییر سخت افزاری میتواند دلیل اصلی مایکروسافت و سونی برای عرضه ی نسخه ای جدید از کنسول نسل هشتم خود باشد ؟

پاسخ این سوال در تصویر بالا خود نمائی میکند . همانطور که میبینید و قبلا هم توضیح دادیم تغییر از پردازنده های 28 نانو متری به پردازنده های 14 و 16 نانومتری باعث میشود تعداد ترانزیستور های مورد استفاده در چیپ مرکزی کنسول های بازی به 2 برابر ارتقا پیدا کند . این تغییر ممکن است هر 4 تا 6 سال یک بار اتفاق بیفتد یعنی که سونی و مایکروسافت با یک حرکت هوشمندانه قصد دارند کنسول های نسل هشتم خود را که در حال حاضر محبوبیت بسیار زیادی برای خود کسب کرده اند با یک ارتقای سخت افزاری برای 4 تا 6 سال دیگر از نظر فروش و سود رسانی بیمه کنند . به بیان ساده تر همانطور که کاربران کامپیوتر های شخصی قادر خواهند بود با در اختیار داشتن مادربرد قدرتمند از چند نسل مختلف پردازنده بهره برده و دامنه ی فعالیت خود را گسترش دهند ، سونی و مایکروسافت نیز قصد دارند با بهره گیری از یک تغییر مهم سخت افزاری کنسول های نسل هشتم خود را احیا نمایند .  با این توضیحات 3 سناریوی مختلف برای کنسول میانه نسل (Mid-Generation) سونی پیش بینی میشود :

1 – نسخه ای جدیدتر و قدرتمند تر از کنسول PlayStation

پردازنده ی حال حاضر کنسول PS4 محصولی از تکنولوژی تقریبا از رده خارج شده ی AMD است که سونی آن را شخصی سازی نموده است . تغییر از پردازنده های 26 نانو متری به 14/16 نانومتری در ابعاد مشابه امکان استفاده از 2 برابر تعداد کنونی ترانزیستور را فراهم میآورد که در بیان ساده قدرت پردازشی 2 برابر را به همراه دارد . علاوه بر این سونی میتواند از پیشرفت های AMD در بخش CPU و GPU در ساخت پردازنده ی های Zen و پردازنده های گرافیکی Polaris نیز در ساخت کنسول خود بهره ببرد . کوچک شدن ترانزیستور ها علاوه بر تاثیری که به آن اشاره شد ، ویژگی مهم دیگری را نیز به همراه دارد . سونی میتواند با استفاده از ترانزیستور های کوچکتر پردازنده ی کوچکتری با توانائی بیشتر تولید کند که علاوه بر ساده تر شدن سیستم خنک کننده برای این پردازشگر احتمالی ، هزینه ی تولید را نیز کاهش خواهد داد . به عنوان مثال اگر به Xbox 360 توجه کنیم ، این کنسول در آغاز عرضه از 2 چیپ مجزای 90 نانومتری برای CPU و GPU استفاده میکرد که درپایان پروسه ی تولید این دو Chip به یک پردازشگر ترکیبی از CPU و GPU با فرکانس 32 نانومتر تغییر کرده بود .
Xbox One ، PS4 و تقریبا تمامی کارت های گرافیک حال حاضر از تکنولوژی 28 نانو متری که محصول کمپانی TSMC است بهره میبرند . تکنولوژی شانزده نانومتری این کمپانی FinFET نام دارد. رقبای این شرکت از جمله سامسونگ نیز در حال کار بر روی تکنولوژی 14 نانومتری خود هستند . البته هر دو تکنولوژی در آزمایشات نتایج مشابهی به همراه داشته اند بنحوی که حتی اپل در توضیحات iPhone 6S پردازشگر آن را 16/14 نانومتری معرفی میکند . بنا به گزارش TSMC تکنولوژی 16 نانو متری FinFET پیشرفت چشمگیری نسبت به تکنولوژی 28 نانومتری داشته است.

در مقام مقایسه سرعت پردازش تکنولوژی 14/16 نانومتری نسبت به 28 نانومتری 65% بیشتر است . یعنی پردازشی 2 برابر بیشتر در حالت مشابه انجام میشود. از طرفی حرارت تولید شده نیز 70% نسبت به تکنولوژی 28 نانومتری کمتر خواهد بود . این اعداد و ارقام یک جهش قابل توجه را نشان می دهند که می تواند پیشرفت چشمگیری در سخت افزار های مورد استفاده از این تکنولوژی ایجاد کند. علاوه بر این توان مصرفی تکنولوژی 16 نانومتری نسبت به 28 نانو متری بسیار کمتر است و در قالب PS4 میتواند منبع تغذیه ی 120-140 واتی این دستگاه را به مقدار قابل توجهی کوچکتر و کم مصرف تر کند که در نهایت میتواند به تولید دستگاهی کوچکتر بیانجامد.

اما نکته ای که TSMC به آن اشاره نکرده قیمتی است که این تکنولوژی نو ظهور با آن عرضه خواهد شد . نباید فراموش کنیم که سونی در زمانی PS4 را تولید و عرضه نمود که تکنولوژی 28 نانومتری کاهش قیمت خود را داشته و به قیمتی مقرون بصرفه برای تولید انبوه سونی رسیده بود ، با توجه به اینکه مطمئنا قیمت تکنولوژی 16 نانومتری در ابتدای عرضه از تکنولوژی 28 نانومتری در زمانی که سونی از آن بهره برده است بیشتر خواهد بود، نباید توقع داشته باشیم که سونی با استفاده از این تکنولوژی کنسولی به اندازه ی کنسول حال حاضر PS4 عرضه نماید که از لحاظ قیمتی با PS4 تفاوت زیادی نداشته باشد.
از طرف دیگر در زمان تولید انبوه یک Chip یا پردازشگر تمامی محصولاتی که تولید میشوند بی نقص نخواهند بود . بعضی از این تولیدات مشکلاتی خواهند داشت که امری طبیعیست . به همین خاطر است که سونی و مایکروسافت هر کدام 2 هسته ی پردازشگر بر روی GPU را غیر فعال نموده اند تا در صورت وجود نقص احتمالی بر روی عملکرد دستگاه تاثیر مخربی ایجاد نشود . اما Nvidia و AMD از شرایط پیش آمده به نفع خود استفاده میکنند . بعد از جمع آوری پردازنده های تولید شده هر کدام از چیپ های کامل و چیپ های معیوب ( البته باید توجه داشت که این معیوب بودن به معنای از کار افتادگی نیست . بلکه بواسطه ی نقص در بعضی هسته های تشکیل دهنده ی پردازنده ، سخت افزار قادر نیست تا از تمام توان خروجی Chip بهره ببرد ) در محصولات مختلف مورد استفاده قرار خواهند گرفت. به عنوان مثال AMD هر دو سری کارت گرافیک Fury و Fury X را با چیپست مشابه طراحی نموده است اما نسخه ی ارزانتر Fury با استفاده از پردازنده هائی ساخته شده که بی نقص نیستند و به همین دلیل برخی واحد های پردازش بر روی Chipset آنها غیر فعال شده است . باز بودن دست تولید کنندگان محصولات کامپیوتر در ساخت مدل های مختلف بر اساس پردازنده ی مشابه به آنها کمک میکند تا بتوانند تولیدات مختلف با رنج های قیمتی متفاوت عرضه نموده و در نهایت از سرمایه گذاری خود سود مناسبی را کسب نمایند. سیاستی که در تولید کنسول های بازی جایی ندارد .
کمی قبل تر به این نکته اشاره کردیم که سونی میتواند از پیشرفت های AMD در زمینه ی CPU و GPU در ساخت کنسول میانه نسل خود بهره ببرد اما اگر واقعگرایانه تر به این موضوع نگاه کنیم مشکلات بسیاری بر سر راه سونی قرار دارد . Zen پردازنده ای بسیار قدرتمند است اما سونی میبایست برای استفاده از این پردازنده در قالب کنسول خود شخصی سازی های بسیاری بر روی آن اعمال کند که برخی از آنها تقریبا غیر ممکن هستند . از طرفی Polaris برای استفاده بر روی Desktop طراحی شده است و همانطور که میدانید ویژگی بسیار ارزشمند دسکتاپ ها عدم وجود محدودیت در وات مصرفی و استفاده از خنک کننده های قدرتمند و عظیم الجثه در مقایسه با تکنولوژی های قابل حمل و لپ تاپ ها است .

کنسول های بازی بر اساس تکنولوژی های قابل حمل یا به اصطلاح Mobile Technology طراحی میشوند و همین امر محدودیت های بسیاری در بکار گیری تکنولوژی دسکتاپ بر روی این سخت افزار ها ایجاد میکند با این وجود بر اساس تکنولوژی 16/14 نانومتری احتمال بسیار زیادی وجود دارد که کنسول سال 2017 سونی جهش قابل توجهی در پردازنده ی گرافیکی خود شاهد باشد اما به احتمال قوی پردازنده ی مرکزی این دستگاه شبیه به PS4 باقی خواهد ماند . از طرفی این جهش قابل توجه گرافیکی باعث بوجود آمدن مشکلاتی در زمینه ی اجرای نرم افزار های حال حاضر PS4 بر روی PlayStation 4K خواهد شد که چالشی جدی برای سونی به حساب می آید . می دانیم که سونی قصد دارد نمایشگر های UHD را بعنوان نمایشگر های مناسب برای PlayStation 4K معرفی کند که در اینصورت انتظار از سونی برای عرضه ی کنسولی با پردازشگری با قدرت 2 برابر اما به اندازه ی فعلی PS4 توقع زیادی خواهد بود .
مشکل حیاتی دیگری که در مسیر سونی برای ساخت PlayStation 4K وجود دارد مقدار مموری ( Memory / Ram ) است . برای اینکه کنسول 4K سونی بتواند تکسچر هائی با کیفیت بالاتر تولید کند به میزان بیشتری مموری نسبت به مقدار فعلی آن نیاز خواهد داشت. مهمتر از آن کنسول سونی به مموری سریعتری نسبت به GDDR5 نیازمند خواهد بود . میدانیم که در حال حاضر تکنولوژی جدیدتری در این زمینه توسط HBM طراحی شده است اما از نظر قیمت برای استفاده در کنسول بازی سونی اصلا مقرون بصرفه نیست و این چالش بسیار بزرگ دیگری برای سونی به حساب می آید .
در بخش مربوط به مولتی مدیا حدس ما بر این است که PlayStation 4K از HDMI 2 پشتیبانی می کند که میتواند خروجی تصویر 4K با توان 60 هرتز ایجاد نماید . وجود HDCP 2.2 نیز بر روی این کنسول دور از انتظار نیست که ددر این صورت وجود اتصال پایدار و پرسرعت به اینترنت امکان تماشای محتوای Netflix با کیفیت 4K را محیا خواهد ساخت . احتمال وجود Blu-ray Player نسل 4K بر روی PlayStation 4K نیز بسیار قوی است .
بر این اساس ممکن است PlayStation 4K قیمتی بین 360 تا 400 دلار داشته باشد که با توجه به این افزایش قیمت حتی احتمال عرضه ی 2 نسخه ی مختلف از کنسول PlayStation 4K انتظار می رود .

2 – پلی استیشن 4 بهینه شده

سونی در نسل هشتم کنسول های بازی شرایط ایده آلی دارد

PS4 پلتفرم پایه در ساخت بسیاری از عناوین مولتی پلتفرم توسط توسعه دهندگان است اما موفقیت PS4 میتواند مشکل بزرگی در ساخت PlayStation 4K برای سونی باشد .
ممکن است ساخت بازی برای PlayStation 4K با توان گرافیکی 2 برابر باعث ایجاد افت در نرم افزار های PS4 شود که در اینصورت سونی باید به جامعه ی آماری 40 میلیون نفری خریداران PS4 پاسخگو باشد . سونی در PlayStation 4K باید همان سیاستی را پیش بگیرد که باعث موفقیت PS4 شده است اما نباید از این برگ برنده غافل شود . تغییر در معماری پردازنده ی گرافیکی PS4 ممکن است باعث بوجود آمدن مشکلات بسیاری از جمله عدم هماهنگی در تولید بازی و نرم افزار شود ، بنحوی که عناوین ساخته شده برای PlayStation 4K برای اجرا بر روی PS4 به تغییر کد نویسی و پورتی گسترده نیازمند باشند که این امر مشکلات بسیاری به همراه خواهد داشت . راه حلی که در این شرایط به ذهن میرسد استفاده ی سونی از تکنولوژی 14/16 نانومتری برای بهینه سازی پردازنده ی گرافیکی کنسول بر اساس نیازمندی 4k بدون ایجاد تغییرات گسترده در APU ( Accelerated Processing Unit ) کنسول است . در هسته CPU سونی حق انتخاب زیادی نخواهد داشت چرا که تغییر در CPU تغییرات گسترده ی معماری را به همراه دارد بنا به این دلیل تنها راه حل سونی افزایش محدود فرکانس هسته های Jaguar است. اما در بخش پردازشگر گرافیکی شرایط فرق میکند . پردازنده ی فعلی PS4 نسخه ی شخصی سازی شده ی سونی از Radeon HD 7870 است که Down-Clock شده و 2 واحد از پردازنده ی های آن نیز غیر فعال است . در همین رده پردازنده ی قدرتمندی به نام Tahiti 7970 وجود دارد که در صورت استفاده میتواند 60 درصد افزایش در سرعت پردازش با خود به همراه آورد و با افزایش مقدار Ram حتی این مقدار بیشتر هم خواهد شد . از طرفی پردازنده های Tonga ساخت AMD نیز که بعنوان نسل بعدی پردازنده های Tahiti معرفی میشوند هماهنگی بسیار خوبی با ماژول های بکار رفته در معماری PS4 دارند که میتوانند خصوصیات ارزشمندی از قبیل Delta Compression که میتواند مقدار استفاده از Ram را بهینه نموده و مموری بیشتری در اختیار توسعه دهندگان قرار دهد ، بعنوان جایگزین HD 7870 مورد استفاده قرار گیرند .

با توجه به این موارد احتمال رفتن سونی به این سمت بیشتر است . حتی ممکن است نمونه های اولیه ی سخت افزار PlayStation 4K بر اساس این ساختار طراحی و تولید شده باشند .

3 – نسخه ی کوچکتر کنسول PS4 یا PlayStation 4 Slim

احتمال اینکه کنسول سال 2017 سونی پلی استیشن 4 اسلیم باشد بسیار زیاد است . تکنولوژی 14/16 نانومتری به سونی این امکان را خواهد داد که نسخه ای بهینه شده از چیپست اصلی کنسول PS4 را با ابعادی کوچکتر و کارائی بیشتر طراحی کند . چیپستی که حرارتی بسیار پائینتر از پردازنده ی فعلی کنسول تولید خواهد نمود و از اینرو به سیستم خنک کننده ی کوچکتری نیاز خواهد داشت و در عین حال بواسطه ی مصرف برق کمتر منبع تغذیه ی کوچکتری نیز مورد استفاده قرار خواهد گرفت . با طراحی مجدد PS4 سونی میتواند کنسول را برای خروجی 4K بهینه نموده و HDMI 2 و HDCP 2.2 و همچنین HDR را نیز بروی Ps4 Slim تعبیه نماید . اگر سونی بجای طراحی مجدد پردازنده ی مرکزی خود بخواهد با استفاده از تکنولوژی 14/16 نانومتری چیپست PS4 را بهینه نماید، احتمال این وجود دارد که علاوه بر Overclock نمودن پردازنده ی مرکزی ، 2 واحد پردازش که بر روی چیپست غیر فعال هستند را نیز فعال نموده و توان پردازشی آنها را بکار گیرد که البته این پیش بینی بدلیل توضیحاتی که در رابطه با علت غیر فعال بودن این دو هسته ی پردازش قبلتر گفته شد، شاید بسیار خوش بینانه باشد . همین فعال نمودن 2 واحد پردازنده ی غیر فعال فعلی بدون ایجاد هر تغییر دیگری در سخت افزار کنسول میتواند 11% قدرت پردازش گرافیکی PS4 را نسبت به زمان فعلی بالاتر ببرد . در عین حال سونی بدون نیاز به تغییر در سخت افزار و تنها با تغییر در ram های گرافیکی بکار رفته بر روی مادر برد کنسول از GDDR5 به Ram های سریعتر ( همانند Ram هائی که AMD در آخرین محصولات کارت گرافیک خود از آنها بهره برده است ) میتواند بر قدرت پردازش گرافیکی PS4 بیافزاید . در صورتی که سونی سیاست ساخت PlayStation 4K را PlayStation 4 Slim در نظر بگیرد ، این کنسول احتمالی مطمئنا میتواند بخوبی خروجی تصویر 4K را در بخش مولتی مدیا پشتیبانی کند . همچنین میتواند بازی هائی که بر اساس این رزولوشن تصویر طراحی و ساخته میشوند را اجرا نموده و با اجرای UpScale شده ی بازی های فعلی PS4 به رزولوشن 4K نیز مشکلی نخواهد داشت . از لحاظ قیمت میتوان امیدوار بود که بعد از ارزانتر شدن تکنولوژی 16/14 نانومتری سونی کنسول خود را با قیمتی ارزانتر عرضه کند.

جمع بندی :

مطمئنا PlayStation 4K از PS4 از نظر ظاهری کوچکتر خواهد بود و توانائی پردازش تصاویر 4K را خواهد داشت . تکنولوژی 16 نانومتری میتواند توان پردازش گرافیکی این دستگاه را بیشتر 50% بالا ببرد اما Overclock نمودن CPU تنها مقدار کمی به ظرفیت پردازش این چیپست کمک می کند. با این تفاسیر آیا با توجه به پیشرفت هائی که بدون شک در عرصه ی سخت افزار در آینده شاهد آن خواهیم بود و با توجه به تصویر زیر که مسیر حرکت AMD در زمینه ی ساخت پردازنده های قدرتمند با وات مصرفی پائین تر را نشان می دهد، این تغییر مختصر در زمانی که PS4 بخوبی یکه تازی خود را در عرصه ی کنسول های بازی حفظ نموده و همه ی ما بر این باور هستیم که هنوز کنسول های نسل هشتم چیز های بسیاری برای عرضه دارند میتواند سیاست درستی باشد ؟ می دانیم که مایکروسافت مدتهاست در حال کار بر روی کنسول میانه نسل خود است . گفته های آقای اسپنسر در رابطه با ایده ی مایکروسافت برای کنسول های آینده قادر است طرز فکر علاقه مندان به آینده ی کنسول های بازی را جهت داده و به آنها کمک کند تا بتوانند تصویری کلی از آنچه که قرار است در این صنعت رخ دهد برای خود ترسیم کنند.

" دستگاه های بازی که هم اکنون در اختیار شماست ، کنسول هائی یکپارچه هستند که تنها با تغییر در طراحی قابلیت تغییر را دارند . منظور من در رابطه با آینده ای است که ما در مایکروسافت آن را برای بخش سرگرمیهای خود ترسیم کرده ایم . اینکه تکنولوژی همواره در حال پیشرفت است و اینکه کنسو لهای بازی بواسطه ی طراحی اولیه ی خود تنها به میزان محدود امکان ارتقا و پیشرفت را دارا می باشند باعث شده است تا ایده ی ساخت سخت افزاری قابل ارتقا در ذهن ما شکل بگیرد . اینکه کاربران میبایست 8 تا 10 سال منتظر عرضه ی کنسولی جدید باشند تا بتوانند از نرم افزار های بروز و همراه با تکنولوژی جدید بهره ببرند استراتژی است که شاید به پایان راه خود رسیده باشد . اگر ما سخت افزاری با امکان ارتقا در اختیار کاربران قرار دهیم دیگر نیازی نیست هر 8 سال یک سخت افزار جدید وارد بازار نمائیم بلکه میتوانیم با عرضه ی ماژول های بروز سخت افزار های مخاطبینمان را ارتقا بخشیم "

متن کامل سخنان آقای فیل اسپنسر را میتوانید در این مطلب مطالعه نمائید .